Nog steeds voortgaande aftakeling van onze natuurgebieden

Hieronder een kort overzicht van stand van zaken in het natuur c.q. stikstofdossier. Het grootste deel van onze natuur (Natura 2000-gebieden, maar ook overige natuur) verkeert in een slechte staat van instandhouding. Zoals bekend is niet alleen stikstof van belang als het gaat om de nog steeds voortgaande degradatie van onze natuur. Ook pesticiden en grondwaterstand spelen een belangrijke negatieve rol. Hieronder beperken we ons tot stikstof in relatie tot vergunningverlening.

3.000 PAS-melders illegaal

Op de eerste plaats de circa 3.000 PAS-melders, waarvan er nu 8 lijken te zijn gelegaliseerd. De overige PAS-melders bungelen al 5 jaar, en BBB is van plan om ze nogmaals 3 jaar te laten bungelen. Een groter brevet van onvermogen is nauwelijks denkbaar. Overigens is dit nu al 6 jaar strijdig met Europese wetgeving en is verlenging daarom op voorhand al niet mogelijk. MOB heeft bij een aantal provincies verzoeken tot handhaving ingediend. Waarom? Om de eenvoudige reden dat alleen dan er voldoende aandacht komt voor de rotsituatie waarin PAS-melders zitten.

Overigens beschikt MOB over de volledige lijst van 3.000 PAS-melders. Het zou niet meer dan 2 weken vergen om voor alle 3.000 PAS-melders om handhaving te verzoeken. Als BBB het plan tot 3 jaar verlenging van de illegaliteit van de PAS-melders doorzet overweegt MOB om voor alle 3.000 PAS-melders om handhaving te gaan verzoeken. Overigens wisten de meeste PAS-melders dat een PAS-melding linke soep was en geen substituut voor een vergunning. Dus hoezo buiten hun schuld zoals de media niet nalaten te vermelden, en daarmee in de framing van de agro-industrie trapt?

Onbekend aantal ‘positieve weigeringen’

In aanvulling op het grote aantal PAS-melders zitten nu ook een onbekend aantal bedrijven met een zogenaamde ‘positieve weigering’ zonder vergunning. De Raad van State heeft onlangs nog bevestigd dat een ‘positieve weigering’ geen vergunning is, en er dus ook geen vergunningsrechten aan kunnen worden ontleend. MOB heeft destijds het kabinet c.q. de minister uitdrukkelijk voor gewaarschuwd, vergeefs dus zoals we nu constateren. Het gaat hierbij niet alleen om agrarische bedrijven maar ook om bijvoorbeeld de vliegvelden Rotterdam en Eindhoven. Het staat nu al vast dat de ‘positieve weigering’ voor beide vliegvelden gaat sneuvelen. Naast Schiphol zijn dan ook de vliegvelden Rotterdam en Eindhoven illegaal in werking.

Ook bestaande reguliere natuurvergunningen geven geen zekerheid

Hier is van belang dat uit jurisprudentie van de afgelopen drie jaar blijkt dat definitieve natuurvergunningen geen zekerheid geven. Vergunningen zijn geen eigendom. Deze natuurvergunningen zijn wel definitief maar niet onherroepelijk. Zie bijvoorbeeld een van de uitspraken in de 9 Brabantse zaken waarin de rechter heeft geoordeeld dat zo nodig definitieve natuurvergunningen alsnog moeten worden ingetrokken. Zie ook de uitspraken m.b.t. de kolencentrales op Maasvlakte. Deze laatste vergunningen zijn nog relatief recent afgegeven.

De centrale conclusie is dus dat als Nederland er niet in slaagt om voor 2030 de stikstofuitstoot te halveren, dan is het onvermijdelijk dat definitieve natuurvergunningen alsnog ingetrokken zullen moeten gaan worden.

Wetten veranderen om van het stikstofslot af te komen?

BBB/van der Plas raaskalt hierover al enkele tijd met in haar voetspoor Wiersma, beiden stropoppen van de agro-industrie. Maar Nederlandse wetten veranderen om het stikstofslot vlot te trekken? Wat een onzin, de Europese Habitatrichtlijn is leidend. Het geraaskal van van der Plas hierover wordt noch in de Tweede kamer noch in de media weersproken.

BBB/Plas/Wiersma willen een rekenkundige ondergrens invoeren, in feite dus een nieuw PAS dat in november 2018 al is afgeschoten door het Europese Hof, en vervolgens in mei 2019 door de Raad van State. Overigens is MOB nooit uitgenodigd door de ‘ministeriële commissie’. Durft de commissie het gesprek met MOB niet aan? Er worden kennelijk alleen NGO’s uitgenodigd die geen juridische procedures m.b.t. stikstof voeren.

Miljarden over balk gegooid in de afgelopen jaren

Uitkoop van boeren lost nauwelijks iets op. Te meer omdat er nog steeds vergunningen worden afgegeven voor nieuwe stallen. Twee MOB-juristen zijn full time bezig om deze bizarre situatie de kop in te drukken. In Brabant is een gemeente waar een boer voor 2,5 miljoen wordt uitgekocht en elders in dezelfde gemeente een vergunning krijgt voor een nieuwe veeschuur. Ook elders worden vergunningen verleend voor nieuwe veeschuren.

Aan mestvergisting is ook al meer dan 1 miljard euro verkwist. Het is ook hier een illusie dat mestvergisting het mestprobleem zal kunnen oplossen. Integendeel: het probleem van het mestoverschot wordt er alleen maar door vergroot.

Hoe maken we wel een kans om rond 2030 van het stikstofslot af te komen?

Momenteel is het uitkopen van boeren het enige wat een klein beetje stikstofreductie oplevert. Echter, per kg stikstof kost dit zoveel geld dat dit financieel absoluut niet uitkan omdat Nederland daarvoor een fors hogere staatsschuld zou moeten aangaan terwille van een agrarische sector sector die op de keper beschouwt verliesgevend is voor de BV Nederland. Uitkopen van boeren op zodanige schaal dat het een verschil maakt? Financieel niet op te brengen dus.

Alleen een op zo kort mogelijke termijn uitvoeren van een forse generieke korting, als onderdeel van een keuze voor een duurzame en stikstofarme landbouw, kan ervoor zorgen dat Nederland tegen 2030 van het stikstofslot af kan. Zo niet dan blijft Nederland nog wel 10 jaar tot mogelijk na 2035 op slot met grote negatieve gevolgen voor industrie en samenleving. Dat zal de prijs zijn als we nu niet heel snel drastisch gaan snijden in de veestapel. Het speelkwartier is al 6 jaar voorbij.

Voor meer informatie: luister de podcast van NRC: Iedereen ruzie met Femke Wiersma.

Een meer concrete informatie over wat er moet gebeuren vindt u hier.